BİSMİL'İ TANIYALIM
.En eski mezar taşları 270-350 yıllıktır.1925'i yıllarda nahiye olan Bismil' o tarihlerde 74 köy bağlı idi ve nüfusu 889 olup,173 ev bulunuyordu.
1936 yılında Diyarbakır'n altıncı ilçesi olan Bismil,Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Diyarbakır iline bağlı en büyük ilçedir. Kuruluşu yeni olmakla beraber, son yıllarda yapılan arkeolojik kazılar neticesinde tarihinin çok eskilere dayandığı anlaşılmıştır. İlçenin merkezinde eski kalıntılara rastlanmamakla beraber, İlçe yakınlarında bulunan bazı köylerde çok eski yerleşim ve ören yerlerine rastlamak mümkündür.
Eski adı Bahremki veya Tepe-i Barava olan Tepe Beldesi tarihi kalıntıların ve eski yerleşim yerlerinin bulunduğu bir beldedir. Bu Beldemizin güney doğusunda bulunan ve yüksekliği 100 metre olan Cimşit Höyüğünün üstünde her devre ait çanak, çömlek, iri tuğla ve kiremit parçaları ile taştan yapılmış gülleler bulunur. Bu höyüğün üstünde Şeyh Mehmet Ziyareti (türbesi) vardır. (Basri KONYAR Diyarbakır Yıllığı 1936)
Bismil’in yanı başında bulunan Aralık köyünde de tarihi kalıntılar mevcuttur. Bu köyün güneyindeki Doruç ve hazine kumu mevkiinde tarihi kalıntılara rastlanmıştır. Kurmuşlu çayı ile Dicle nehrinin birleştiği yerde yapılan kazılarda Asurlulara ait bazı eserler bulunmuştur.
Ayrıca Tepe Beldesinin Tepe Ziyaret Tepe 2000 yılından beri kazı çalışmaları devam etmektedir. Asur dönemine ait kalıntılar bulunmuştur.
Bundan 4.000 yıl önce(M.ö.2000) Asurlular ile Huriler arasında Dicle ovasının paylaşımı ve Mezopotamya üzerinde egemen olma isteğiyle sürekli savaşlar meydana gelmiştir. Asurlular şimdiki Üçtepe köyünde bulunan ve halen çok büyük bir kısmı Tepe altında bulunan büyük bir saray yaparak,burayı Hurilere saldırıda ileri üs karakolu olarak kullanmışlardır. Bu sarayın adı Tuşpa olup, Asur kralı Asurbanipal tarafından yapıldığı tahmin edilmektedir. Bu Sarayın bulunması 1865 yılında ünlü İngiliz seyyahı Taylor'un Bismil'e gelerek Üçtepe höyüğü üzerinde yapmış olduğu kazıda Asurca yazılı iki dikilitaş'ı bulması ile başlamıştır. İngiliz seyyah Taylor,bulduğu bu dikili taşları alarak Dünyaca ünlü en büyük müze olan Biritish Müzesine götürmüş ve halen bu kitabeler orada sergilenmektedir. İşte bu dikilitaşların müzede sergilenmesi ile dünyanın gözü İlçemize çevrilmiştir. Bunun üzerine İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Ana Bilim Dalı Profesörlerinden Sayın Veli SEVİN'İN başkanlık ettiği 12 kişilik bir kazı heyeti ilçemize gelerek bu höyük üzerinde kazı ve incelemelere başlamıştır. Yapılan 4 kazı sonucunda 1989 yılında dünyanın harikalarından sayılan ve 6 metre kalınlığında ve adı tarihte Tuspa olarak geçen büyük bir Asur Sarayının kalıntıları bulundu. Yine bu kazılarda Huriler, Asurlular, Romalılar ve Helenistik çağa ait bir çok altın,bronz heykeller, çeşitli paralar,cam eşyalar ve çok sayıda tarihi eserler bulunmuştur. Bulunan bu eserler halen Diyarbakır Müzesinde sergilenmektedir. Ancak daha önce bulunan dikilitaşlar Kitabeler) ne yazık ki ülkemize getirtilememiştir. Bu höyüğün dünyanın en eski yerleşim birimlerinden biri olduğu ve bulunan sarayı Asurlara ait dünyanın en büyük casusluk merkezi olduğu kazılarla ortaya çıkarılmıştır. Asurlar stratejik önemi bulunan bu sarayı Şimdiki Diyarbakır'a bağlamak için Üçtepe ile Ambar beldesi arasında bulunan Dicle nehri üzerine bir karayolu köprüsü yaptırmıştır. İpek Yolunun güney kolu bu köprü vasıtası ile yapılmakta idi. Bu köprünün kalıntılarının halen Dicle altında mevcut olduğu ,taşlarının da demiryolu köprülerinde kullanıldığı rivayet edilmektedir. Asurlar M.Ö. 1050 yılında Hurileri büyük bir yenilgiye uğratarak Mezopotamya'ın içlerine çekilmelerini sağlamıştır. Bu savaşta Dicle nehrinin insan kanından dolayı kırmızı aktığı rivayet edilmektedir. Asur Orduları yaptıkları her seferde hem Huri,hem de Urartu medeniyetlerine büyük zarar vermişlerdir. Asur Kralı Salmanasar'ın Tuspa'da ortaya çıkarılan ve kendi adına diktirdiği ve halen Londra Biritish müzesinde sergilenen iki dikilitaşta (kitabede),"Güzel Fidanlıkları dağıttım, dillere destan asma bağlarını tahrip eyledim, bahçeleri ve eşsiz güzellikteki sarayları atlarımızın ayakları altında ezdim, sazlık kadar sık ormanları yaktırıp kestirdim" sözlerine rastlanmıştır. Daha sonra Huriler toparlanarak Asurlulara büyük bir saldırı düzenleyerek Asurluların Diyarbakır havalisi üzerindeki hakimiyetine son vermiştir. İşte bu nedenle halen ilçemizin bulunduğu çevre çok eskilerde de çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. Bağdat'a elde edilen bazı arşivler doğrultusunda Ilısu Barajı suları altında kalacak olan Bismil' bağlı Bozçalı köyündeki Cano Tepesi, Köprübaşı, Aşağısalat, Kenantepe, Yukarısalat, Şahin Tepesi, Körtik Tepesi, Demirhöyük, Ziyaret Tepesinde (Tepe Beldesinde) kazılar yapılmış ve bir çok eser kurtarılmıştır.
İlçemizin ismi ile ilgili rivayetlere gelince;
İlçemizin Kuruluşu yeni olmakla beraber adının varlığı ile ilgili şimdiye kadar 3 görüş ortaya atılmaktadır. Bu üç görüş ve rivayet çeşitli zaman dilimlerinde meydana geldiği için üç görüşün de haklılık payları mevcuttur. Ancak son görüş halen kabul görmektedir.
BİRİNCİ RİVAYET:Bundan takriben 2000 yıl önce İran tarafından gelen köle tacirleri Bismil'in Kurmuşlu köyü yakınlarında konaklarken köleler arasında çıkan bir isyanla köle tacirlerinin imha edildiği ve bu kafilede bulunanların uzun yıllar halen kalıntıları bulunan eski mağara ve köprünün bulunduğu mevkide kalarak hayvancılık ve balıkçılıkla uğraştıkları tahmin edilmektedir. Dicle Nehrinin sık sık yatak değiştirmesi sonucunda yapılan evlerin yıkılması ile yerleşim yerlerini değiştirmek zorunda kaldıkları ve bu amaçla halen harabeleri bulunan ve Bismil'in içme suyunun önemli bir kısmının sağlandığı KIRK-PIYAR mevkiinde 20 evlik bir yerleşim yeri kurdukları ve Farsçada BİSTMAL olarak adlandırılması sonucunda Dicle’nin Şimdiki güney kesiminden geçen İpek Yolu kervancıları bu mevkiye BİSTMAL dediği ve daha sonraki yıllarda bu adın Bismil olarak değiştirildiği rivayet edilmektedir.
İKİNCİ RİVAYET-Evliya Çelebi 1600 li yıllarda Seyahatnamesinde Diyarbakır hanlarında konaklayan Kervan sahiplerinin biri birine "PİS MİLİ" nasıl geçtiklerini sorduklarını,çünkü Dicle nehrinin oluşturduğu ve bataklık haline gelen alevyonları(ki;bu yörede buna MİL denildiği bilinmektedir)deve kervanlarının aşmakta zorlandıkları ve bu mevkiin PİSMİL olarak adlandırıldığı ve daha sonraki yıllarda PİSMİL adının BİSMİL olarak değiştirildiği rivayet edilmektedir.
ÜÇÜNCÜ RİVAYET-1700 li yılların başında tahminen Konya'dan veya Musul'dan gelen bir aşiret şimdiki Of Köyü ve Pamuk Çay karşısındaki DOLAMA mevkii denilen yerde yerleşim alanı kurup,bilahare Dicle nehrinin güney kesiminde konakladıkları ve bu aşiretin isminin BASMİL aşireti olduğu ve bu yerleşim yerine uzun zaman BASMİL denildiği ve Cumhuriyet döneminde adının BİSMİL olarak değiştirildiği rivayet edilmektedir. Üç görüş de çeşitli zaman birimlerinde meydana çıktığı için haklılık payları çoktur. Ancak rivayet ne olursa olsun İlçemizin isminin BESMELEYİ (Bismillahi Rahmani Rahim) çağrıştırdığı,yani BİSMİLLAH'ın ilk iki hecesi olan BİSMİL olması bizler için mutluluk kaynağıdır.
Arkeologlar tarafından yapılacak kazılar neticesinde Bismil'in tarihi hakkında daha fazla bilgi elde edileceği tahmin edilmektedir
BİSMİL’İN DURUMU
Köylerle birlikte ise nüfusumuz 151.000 i aşmaktadır.İlçemizin son 15 yıl içerisinde nüfusu en az 10 kat artımştır.Nüfus artışının en önemli nedeni,aşırı göç ve doğum oranının Türkiye standartlarının üzerinde olmasıdır.Geleceğin İllerinden biri olan Bismil;eğer sahip çıkılırsa İl olmaması için hiçbir neden yoktur.Güneydoğu Anadolu Bölgesinin en büyük İlçesi unvanını taşıyan bu şirin ilçenin artık İl olması gerekmektedir.Resmi olmayan bilgilere göre Bismil’in İl olacağı,Tepe,Ambar ve Salat’ın İlçe olarak,Çınar ve Savur’un da Bismil’e bağlanması söz konusudur.Yeterki Bismil’i sevenler ve Siyasilerimiz bu iş üzerinde dursun.Yine yapılan araştırmada halen 40 ın üzerinde İlden daha büyük olan Bismil’in artık İl olması beklenen bir sonuçtur. 1936 yılında İlçe olan Bismil’in ilk nüfusu 1940 yılında yapılan ilk nüfus sayımına göre 3397 olarak tespit edilmiştir. 1937 yılında Bulgaristan’dan göçen soydaşlarımız bir müddet İlçe merkezi başta olmak üzere Çöltepe,Salat,Ambar,Sarı Toprak,Abbasi ve Göksu köylerinde kaldıktan sonra çeşitli nedenlerle Anadolu’nun çeşitli İllerine göç etmiştir.Halen ilçemizde 3-5 hane göçmen kalmıştır.İKLİM :İlçemiz karasal iklimin etkisindedir.Yazlar kurak ve sıcak,kışlar ise soğuk ve yağışlı geçmektedir.Son yıllarda çevremizde yapılan barajlar İlçe iklimini değiştirmiştir.Daha önce aylarca yerde kar kalmasına karşılık,son yıllarda kar yağdığı dahi görülmemiştir.Kış mevsiminde don görülmemekle beraber Aralık ve Ocak aylarında hava sıcaklığının sıfırın altına düştüğü,yaz aylarında ise 45 derecenin üstüne çıkan bir sıcaklıkla karşılaştığı görülmüştür..Özellikle Temmuz,Ağustos aylarında sıcaklık tahammül edilemeyecek duruma gelmektedir.Hatta güneşte su kaynamakta ve bu sıcaklıkta zaman zaman yumurta bile pişirilmektedir.
Eski dönemlerde Bismil İpek yolu üzerinde olduğundan tüm kervanlar halen ismi BARAZİ mevki olan ve Diclenin Kuzeyinden geçen ve halen yer yer kalıntılarına rastlayan Kuzey İPEK YOLU’nu kullanmışlardır.Ayrıca yine aynı dönemlerde Dicle’nin Güneyinden geçen Güney İPEK YOLU ise çok daha eskidir.Eğer yukaradı da açıklandığı gibi mevcut yollara yeni yollar eklendiği takdirde tarihi İPEK YOLU’na benzer uluslar arası yollar İlçemizden geçmiş olacaktır.Bunun ilk çalışmaları ve yer tespitleri yapılan ve Adana’dan gelip,Gaziantep ve Şanlı Urfa’dan geçecek olan OTOBAN İlçemizin kuzeyinden geçecek ve İran’a kadar devam edecektir..Yani İPEK YOLU yeniden canlandırılacaktır.Kurtalan-Haydarpaşa Demiryolu İlçenin ortasından geçmektedir.Ancak Demiryolu ulaşımına gereken önem verilmemesi nedeniyle atıl duruma gelmekle karşı karşıya gelmiştir.
BİSMİL
Bismil, 1936 yılında ilçe olan Bismil, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Diyarbakır iline bağlı en büyük ilçedir. Kuruluşu yeni olmakla beraber son yıllarda yapılan arkeolojik kazılar neticesinde tarihinin çok eskilere dayandığı anlaşılmıştır. İlçe yakınlarında bulunan bazı köylerde çok eski yerleşim ve ören yerlere rastlamak mümkündür.
Bismil Güneydoğu Anadolu Bölgesinde olup, Diyarbakır'a bağlı en büyük ilçesidir. Diyarbakır'ın ilçeleri içerisinde nüfus ve yüz ölçümü itibari ile Diyarbakır'ın en büyük ilçesidir. Yüz ölçümü 17 bin km. karedır.
İklim olarak karasal iklim hakimdir. Yazları kurak ve sıcak, kışları ise soğuk ve yağılı geçer. Batman-Diyarbakır Karayolu Bismil'den geçmekte olup Bismil Diyarbakır'a 55 km. Batman iline ise 50 km.dir. İlçe ortasından demiryolu geçmektedir. İlçenin 3 beldesi 108 köyü ve bunlara bağlı 91 mezrası bulunmaktadır.
İlçenin arazi yapısının düz olması, köyler arasındaki ulaşım imkanlarının her geçen yıl giderek artmasında önemli bir avantajdır.
SOSYAL DURUM
Köy Hayatı :
İlçemizin 108 Köyü ve bunlara bağlı 92 mezrası bulunmaktadır. Köy yollarının onarılması çalışmaları devam etmektedir.
İlçenin arazi yapısının düz olması köyler arısındaki ulaşım imkanlarının her geçen yıl giderek artmasında önemli bir avantajdır.
Halk çoğunlukla kerpiçten yapılmış, tek katlı toprak damlı evlerde oturmakta ise de son yıllarda yeni yapılan yapıların büyük bir bölümü betonarme olup kendi arazilerinin üzerine yapılan daire ve kat tipi evlerden oluşmaktadır. Alıok Mahallesi şu an beton yığınına dönüşmektedir. Bun da Belediyenin sorumluluğu çoktur. Baştan beri Belediye çarpık yapılaşmaya izin vermemeliydi. Altıok Mahallesinde hemen k-hemen bütün yapılarda arsa araba yeri bırakmamıştır.
Köyde yaşanların büyük bir bölümü tarıma dayalı Pamuk, Buğday, Arpa, Mercimek ve hayvancılık faaliyetlerinde bulunarak geçimlerini sağlamaktadırlar.
“köylerimizin tümünde elektrik mevcuttur.
İlçe Merkezi:
İlçe Merkezinde oturan halkın yaşantısı genellikle köylerde oturanlardan daha iyi bir seviyededir. Bu da köylerde arazisi bulunan ve ilçe merkezinde yatırım amacıyla yapılan binaların büyük bir kısmı köyde yaşayanlar ve arazi sahipleri tarafından yapılmıştır.
Belediye teşkilatı bulunan ilçe merkezinde son yıllarda betonarme çok katlı sayılacak yapılar hızla çoğalmaktadır. İlçe merkezinin eski ve planlı bölümü oldukça düzgün biçimde yapılanmasına karşın, son yıllarda yaşanan yoğun göç sonucu oluşan yeni bölümü ise kenar mahalleleri plansız ve gecekondulardan oluşmaktadır.
Şehrin planlı bölümünde ticari ve sosyal hayat oldukça canlı olmasına rağmen gecekondu bölgeleri göç edenlerin geldiği yerlere göre daha önce kurulu bulunan mahallelerden daha kapalı bir görüntü arz etmektedir. İlçe merkezindeki kenar mahalleler ve gecekondularda oturan vatandaşlar geçimlerini vasıfsız işçi olarak tarımsal alanlarda çalışarak geçimlerini sağlamaktadırlar.
İlçe merkezinde gelir seviyesi çok yüksek olanlarla asgari standartların altında hayatlarını sürdürenler bir arada bulunmaktadırlar. Gelir seviyesi yüksek olanlar her türlü sosyal ve teknolojik gelişmeyi yakından izlemektedir.
NÜFUS
22 Ekim 2000 Genel Nüfus sayımına göre İlçe Merkezinde 29.791 kadın , 31.391 erkek toplam 61.182, köy ve belde nüfusu ise 32639 kadın,33064 erkek toplam 65.703 ilçe geneli toplam Nüfus 126.885 olarak tespit edilmiştir.
1970 li yıllardan itibaren köyden kente göç başlanmış son 10 yıl içinde bölgenin değişik ilçelerinden özellikle Sason, Kulp, Kozluk, Lice ve Savur dan ilçemize yoğun göçler olmuş 1980 yılında Nüfus 19.600 iken 1985 yılında 24.863, 1990 yılında ise 39.834 e yükselmiştir. Nüfusun % 48’i İlçe Merkezinde yaşarken % 52’ si köy ve beldelerde yaşamaktadır.İlçe genelinde 51886 kayıtlı seçmen mevcuttur.
Önceleri Bakacak nahiyesine bağlı küçük bir köy olan Bismil 1930 yıllında bucak ve 1936 yılında 3197 sayılı Yasa ile Diyarbakır’ın altıncı ilçesi olmuştur. İlçenin Tepe Beldesi, Ambar Beldesi ve Y. Salat Beldesinde Belediye teşkilatı kurulmuştur. 108 köy ve 91 mezrası bulunmaktadır.
EKONOMİ
TARIM-HAYVANCILIK
a)Tarım :
İlçemizde tarım arazileri geniş yer kaplamasına rağmen tarımsal üretim ve verim henüz istenilen düzeyde değil. Bunun en önemli nedeni Karasal iklimin görülmesi ve buna bağlı olarak çiftçilerimizin kuru tarım faaliyetlerini sürdürmeleridir. Bunun sonucunda ilçemizde tahıl ekim alanı oldukça geniştir.
Ancak aşağıdaki istatistik’i veriler incelendiğinde sulu tarım alanlarının mevcut olması ve sanayi bitkilerinin önemli oranda yetişmesi ilçemiz tarımında sulamanın başlamış olduğunu göstermektedir. Bu gelişmenin devam etmesi ve günümüzde %23 olan sulu tarım alanlarının yakın bir gelecekte daha da artması beklenmektedir. Yaz mevsiminin kurak geçmesi, sıcaklıkların aşırı derecede yüksek olması ( 40-45 C ) ve buharlaşmanın fazla olması su ihtiyacını arttırdığı için bu gelişmenin önündeki en önemli engellerdir.
İlçe yüzölçümü : 1.748.000 Dekar
Tahmini olarak, Kuru tarım alanı : 900.00 Dekar (Buğday,Arpa,Mercimek,Nohut)
Sulu tarım alanı: 564.000 Dekar (Pamuk,Buğday,MısırTütün,Şeker Pancarı,Kavun,Karpuz)
Çayır ve mera: 94.000 Dekar
Tarım dışı alan: 184.000 Dekar Alan bulunmakta olduğu tahmin edilmektedir. Ayrıca sulu tarım alanı her geçen gün artmaktadır. Çogu köylerde artezyen açılmıştır. Yakında barajda gelecektir. Sussuz tarla kalmayacaktır. Bismil'in tarımda önü açıktır. Yakın gelecekte Bismil çok zengin bir ilçe olacaktır.Yeterki İlçe halkı çalışsın, Örnek, sera açılabilir, 14.02.2010 tarihinde markette sordum. 1 kg yeşil soğan fiyatı 5,00 TL dedi.Bir gencin 1 dönüm yeşil soğan ekmesi 1 yıllık geçim kaynağını sağlar.1 dönümü bayan bile yapabilir. Köylerimizin gençleri tembelleşmiş, Örnek Aluç ve karacık köyü gençleri her gün Bismil merkeze gelmekte kahvelerde oturmaktadırlar. her gencin hayvan beslemesi, sera işi yapması daha çok ekonomik güce sahip olacağı öngörülmektedir..
b- Hayvancılık :
İlçemizde hayvancılık faaliyeti, halkın temel geçim kaynakları arasında yer alır . Fakat hayvancılık gittikçe yok olmaya yüz tutmaktadır. Tarım bakanlığın açtığı hayvansal hibe desteklerin hayvancılığı artacağı öngörülmektedir. . Daha çok küçük yerleşim birimlerinde sürdürülen bu ekonomik faaliyette, küçükbaş hayvan beslenmekte. Bütün köy ve mezralarda, arazisi olsun veya olmasın hemen hemen tüm aileler kendi hayvansal gıda ihtiyaçlarını karşılayacak sayıda küçükbaş hayvan beslemektedir.
Çünkü ilçede görülen yarı kurak Karasal iklimden dolayı, çayır ve meralarında ancak kısa ömürlü ve cılız otsu bitkiler yetişebilmekte ve bu da yalnız küçükbaş hayvancılığa imkan tanımaktadır. Son zamanlarda sayıları az da olsa kurulan modern besicilik ahırlarında büyükbaş hayvan beslenmesine başlanmış. Ancak hayvan besiciliğinin modern anlamda teşvik edilmesi için, deri işleme tesislerin kurulması, yem üretimi, hayvan besleme ve ıslahı ile et kombinası kurulması, ilçe ekonomisine büyük katkı sağlayacaktır.
SANAYİ-TİCARET (YATIRIMLARI):
Organize sanayi bölgesi etüt ve yer seçimi çalışmaları için Sanayi ve Ticaret Bakanlığına İl Valiliği, tarafından teklifte bulunulmuştur.
İlçemizde sulu arazinin artması ile birlikte pamuk yan sanayisi olarak çırçır fabrikaları hızla artmaktadır.
İlçemizde küçük sanayi sitesi mevcut olup, en çok sulama amaçlı boru imalatı ve demir doğrama imalatı başta olmak üzere çeşitli meslek dallarında işyerleri bulunmaktadır. Sanayi sitesinde toplam 108 işyeri mevcuttur.
Ancak ilçede bulunan sanayi sitesinin ,ilçenin ihtiyacına cevap verebilmesi için ek bir sanayi sitesinin yapılması sağlanmalıdır.
İlçemizde çeşitli meslek dalarında yaklaşık 1000-1500 adet işyeri mevcuttur.
YER ALTI-YERÜSTÜ ZENGİNLİKLERİ:
Dicle nehri tarafından ikiye ayrılan Bismil ilçesinin Güney bölgesi, Arap platformu arazilerinden oluşur ve Anadolu’ya doğru uzanan uç noktasını meydana getirir. Kuzey bölgesi ise, III. Jeolojik Döneme ait Üst Miosen – Pliyosen yaşlı arazilerden oluşmuş. Bu araziler Güneydoğu Anadolu bölgesinin petrol sahası olup, Şelmo formasyonu adını almaktadır. Bismil’de şu anda önemli miktarda ekonomik gelir sağlayacak herhangi bir yer altı kaynağı bulunmamaktadır. Ancak 1973 yılında, ilçenin Kuzeybatısında ve 15 Km mesafede bulunan Yasince köyünde açılan petrol kuyularından, kısa bir süre petrol üretimi gerçekleştirildi. Fakat üretim miktarının az olması nedeni ile işletme giderlerini karşılayamadığı gerekçesiyle kapatıldı. İlçenin Kuzeyinde ve 15 Km uzaklıktaki Arslanoğlu köyünde yapılan incelemelerde bulunan petrol rezervinin fazla olacağı tahmin edilmekte. Bu maden yatağı 2002 yılında işletmeye açılmış ve halen sınırlı miktarda üretim yapılmakta. Üretilen ham petrol tankerlerle Batman Rafinerisine taşınarak burada işletilmektedir. Yakın gelecekte açılacak yeni kuyularla üretim miktarının artması beklenmekte. Arpadere petrol kuyusunda Türkiyenin en kaliteli petrolu bulunmuştur.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının petrol sahası olan Şelmo formasyonu üzerinde bulunan ilçenin Kuzey bölgesi topraklarında petrol araştırmaları devam etmekte. Yeni ve zengin petrol yataklarına rastlanması halinde ilçenin ekonomik yapısında büyük değişiklikler meydana gelecek.
İlçenin yer üstü zenginliği ise; 1.748 Km2 olan arazisinin tamamı düzlük olması ve bunun 1.564 Km2’sinin ( %89,4 ) tarıma tahsis edilmiş olmasıdır. Bu kadar geniş tarım arazisi ve ortasından geçen yüksek debili Dicle nehri ile kollarının varlığı sulama imkanlarını sağlayarak, buna ayrı bir zenginlik katmaktadır. Ancak 1990’lı yıllara kadar bu imkandan pek yararlanılmamış. Çünkü bu yıllara kadar arazilerin hemen hemen tümünde kuru tarım yapılmaktaydı. Son yıllarda sulamada kullanılan teknik araçların yaygınlaşması sonucu, bu arazileri işleyen çiftçilerin gerek devletten aldıkları krediler ve gerekse kendi maddi imkanları ile Dicle nehri ve kollarından aldıkları sularla, 2002 yılı verilerine göre arazilerin %22,3’ü sulu tarıma dönüştürülmüş. Sulamanın yapıldığı yaz mevsiminde Dicle nehrinden su alındığı için koca nehrin suyu Bismil ilçe merkezi civarında tamamen kurumaktadır. Bunun üzerine çiftçiler için Eğil ilçesi yakınlarındaki Dicle barajından su bırakılmaktadır. İlçede, sulu tarım ile yetiştirilen sanayi ürünlerini ( pamuk, şeker pancarı ve tütün ) işleyen sanayi kolları da kurulup, faaliyete geçirilirse sulu tarım alanı ve sanayi bitkilerinin üretimi daha da artacak. Böylece ilçedeki kalkınma hamlesi hızlanmış olacak.
GEÇİM KAYNAKLARI:
Ülkemizin ekonomisi ve milletimizin geçim kaynakları arasında birinci sırada yer alan sanayinin, önemli kuruluşları Bismil’de bulunmadığı için, ilçe halkının geçim kaynakları arasında aynı değerini koruyamamaktadır. Bu nedenle Bismil’de en önemli geçim kaynağı tarımdır. Tarımı ikinci sırada takip eden, yine toprağa dayalı bir faaliyet olan hayvancılıktır. Bismil gerek tarımsal ve gerekse hayvansal ürünlerin üretiminde ilimizin ilçeleri arasında birinci sırada yer almaktadır. Üretilen bu ürünler sanayi kuruluşları ile desteklenir ve işletilirse, üretim daha da artacak ve sanayi de ilçedeki önemli geçim kaynakları arasında yer alacaktır.
Son zamanlarda kendi imkanları ile sulu haline getirilen tarlalarda üretilen pamuk ikinci bir Çukurova’yı hatırlatmaktadır. Ancak toprak dağılımı düzensizdir. Bir çok insanın bir karış toprağı olmazken veya birkaç dönümden ibaretken,bazı kişilerin ise beş-on-yüz bin dönüm arazisi vardır.
BANKALAR:
İlçemizde halen iş bankası ve Halk Bankası, Ziraat bankası son olarak Deniz Bankası şubesi açılmıştır.
EĞİTİM VE KÜLTÜR
a-Meslek Yüksek Okulu İlçemizde Dicle Üniversitesine bağlı Meslek Yüksek Okulunda Tarım alet ve makineleri programı çerçevesi içerisinde 1993-1994 öğretim yılında Diyarbakırda açıldı.Bir yıl sonra Bismil’e taşındı. Bu okulun halen 86 öğrencisi eğitim görmektedir, okulda 1 Doçent ile 6 Öğretim görevlisi görev yapmaktadır
Halk Eğitimi Merkezi:
1966 yılında hizmete giren Halk Eğitim Merkezi, hizmet binasında,merkez ve köy okullarının kullanılmayan sınıflarında,kullanılmayan diğer kamu binalarında eğitim çalışmalarına devam etmektedir.
YAYIN KÜLTÜR
BİSMİL GAZETESİ;2003 yılında kuruldu. Sahibi ve genel yayın Müdürü Mehmet Namık OKUMUŞ haftada bir BİSMİL adında bir gazete çıkartarak halka yararlı bilgiler aktarmaktadır.
BİSMİL HABER GAZETESİ- 2005 yılında kuruldu. İmtiyaz Sahibi ve kurucusu Mekin ÇELEBİ haftada bir BİSMİL HABER adında bir gazete çıkartarak halka yararlı bilgiler aktarmaktadır.
BİSMİL’İN SESİ GAZETESİ 2007 yılında kuruldu. İmtiyaz sahibi ve Kurucusu Yusuf ÇELEBİ haftada bir BİSMİL’İN SESİ adında bir gazete çıkartarak halka yararlı bilgiler aktarmaktadır.
SPOR
Bismil'in ilk spor kulübü Bismil Çelik Spor olup, Bismil'i uzun süre çevre il ve ilçelerde başarı ile temsil etmiştir. Daha sonra bu kulüp kendini fesh etmiştir. Bir müddet kulüpsüz kalan Bismil'de Umut Spor adında yeni bir spor kulübü kuruldu. Bu ekip fazla başarılı olamadı. Daha sonra Bismil spor kulübü 1985 yılında kuruldu ve halen amatör olarak devam etmektedir. Takımın renkleri Karpuzun yeşili ile Pamuğun beyazını simgeleyen Yeşil Beyazdır. Halen Bismil Birlik spor adında bir kulübümüz mevcut olup.3.ligde mücadele etmektedir. Amil hoca Bismil sporu 3. lige girmesi için mucadele etmektedir.
Bu Kulübün Oluşumu şöyle olmuştur.:Diyarbakır DSİ Spor başkanı Vedat TANRIVERDİ ile Bismil Spor yönetimi arasında yapılan anlaşma ile birleşmiş olup,Yönetim tümü Bismillilerin eline geçmiştir. Bir müddet maçlar Diyarbakır'da oyanmış, ancak Bismil Stadında yapılan onarımlar sonunda Bismil Birlik Spor'un tüm maçları Bismil Şehir stadında oynanmaya başlamıştır. İlk kulüp Başkan Ahmet Acar’dır. Daha sonra sırasıyla Mecit İPEK, Ali MERDANOĞLU, Veysi AKYILDIZ, Cengiz BİÇİMLİ,YE devretmiştir.Halen Ahmet ACAR başkanlık yapmaktadır.
SPOR :Bismil’in ilk spor klübü Bismil Çelik Spor olup,Bismil’i uzun süre çevre il ve ilçelerde
1995 Yılından bu yana İlçemiz Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü bünyesinde faaliyeti devam eden TAEKWON-DO kursusunda yüze yakın siyah kuşak sporcu yetiştirilmiş olup değişik tarihlerde:Kaymakamlık kupasını,valilik kupasını,il’ler arasısı müsabakalarda birincilik,bölgeler arası birincilik ve ikincilik,Türkiye düzeyinde 38 kiloda bayanlarda birincilik ve üçüncülük almıştır.Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünce 2002 yılında 126 kişiyi kapsayan bir futbol kursu açmıştır.Bu kursa talep çok fazladır.Bismil Spor’un alt yapısı açısında bu tür kurslar çok önemlidir.
İlçede Yeni spor salonu yapıldı. Artık Bismil’de Bismil spora karşı ilgi artacaktır.
SAĞLIK
ilçemizde Devlet Hastanesi İlk olarak sadece 35 yataklı olup, 5.000 kişiye bir yatak oranı ile yetersiz kalmaktaydı. Şu an 75 yatakhaneli oldu. Buda yetersizdir. Yakında Bismil -Diyarbakır yolu üzeri Köseli köyü yakınında 100 yataklı Bir devlet Hastanesi yapılacak. Ayrıca Tepe Beldesinde 10 Yataklı enteğre Devlet hastanesi yapılacak. . İlçemizin sağlık tesisi ve personel ihtiyacının çözümü için Bismil Diyarabakır karayolunda yapılacak olan 100 Yataklı devlet hastanesinin bir an önce Devlet hastanesi binasının tamamlanması gerekmektedir.Ayrıca aşılama ve diğer koruyucu sağlık hizmetlerinin daha iyi bir şekilde verilebilmesi için yardımcı sağlık personeli (Ebe,Hemşire ve Sağlık Memuru) açığı giderilmelidir.
ULAŞTIRMA VE HABERLEŞME DURUMU
İlçemiz il merkezine 55, Batman İline 50 Km. mesafede ve iki ili birbirine bağlayan karayolunun orta noktasında bulunmaktadır. Ayrıca şu anda kullanılan Silvan yol bağlantılı yol mevcuttur . İl Merkezine Ambar Kasabası üzerinden en kısa asfalt yol mevcuttur.
İlçeye ayrıca Haydarpaşa- Kurtalan Demiryolu üzerinde olup günün belirli saatlerinde İl ile İlçe devamı Kurtalan ilçeleri arasında düzenli Tren seferleri yapılmaktadır.
İlçemiz köy yolları kullanılarak komşu ilçelere, Silvan, Çınar, Savur ve Gercüş’e ulaşılabilmektedir
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ :Yerleşim alanı düzlük olup,Dicle Ovasının verimli topraklarına sahiptir.Dicle nehiri ilçemizin ortasından geçmektedir.Kuzeyinde ve güneyinde hafif tepelikler bulunmaktadır.İlçe Dicle ovasında kurulmuştur.Güneydoğu Toroslar ilçemizin güneyinden geçmektedir.Bu dağlara halk arasında kalleş dağlar adı verilmektedir.Çünkü Akdenizden ve Ortadoğudan gelen sıcak hava akımının İlçemize girmesini engellemektedir.Kızıltepe ve Şanlıurfa’da tropikal bitkilerin yetişmesine karşılık tam bir karasal iklim sahip olan ilçemizde bu Akdeniz’e özgü bitkiler yetişmemektedir.
AKARSU VE GÖLLER :İlçemizden Dicle Nehiri geçmekte olup,bu nehire irili ufaklı bir çok çay ve dere dökülmektedir.Bu çayların en önemlileri,Pamuk Çay,Göksu Çayı,Kurmuşlu Çayı,Kuru Çay,Anbar Çayı,Caferi Çayı ve Salat çayıdır.Göl yönünden oldukça şansız olan ilçemizin tek gölü mevcut olup,bu göl Çöltepe köyü yakınlarında bulunmaktadır.Çöltepe ile Gültepe arasında bulunan bu gölün kaynağı hakkında hiçbir bilgiye rastlanmamıştır.Bu göl ile ilgili değişik rivayetler vardır. (tabi gerçek olup olmadığını bilmiyoruz) Bunlardan en önemlisi Çiftçinin biri camuslarını sulamak için gölün kıyısına getirir. Bu arada camuslar suya dalarlar. Çiftçi bunların çıkmasını bekler, çıkmazlar birkaç gün sonra Aşağı sazlık yakınlarında Kaniya Kabı denilen kaynaktan çıktığı rivayet edilir. Bir başka rivayet te bu gölde yarısı kız yarısı balık olan bir mahluk bulunmaktadır. Zaman zaman gölün kıyısına çıkıp saçını taradığını görenler olmuştur diye rivayet edilmektedir. Çakıllının güneyinde ikiz göl diye anılan iki göl daha mevcuttur.Bunlar da değişik rivayetler mevcuttur. Yine bunlardan en önemlisi Atını sulamak için gölün kıyısına getirir.Merasının iyi olduğunu gören çiftçi atını otlamaya bırakır. Atı kızgınlığa gelmiştir. Bir ara bakar ki gölden bir at çıkar ve atı ile çiftleşir. Adam buna sevinir. Bir süre sonra atı çok mükkemel bir tay doğurur. Adamın atı tekrar kızgınlığa geldiğinde onu tekrar o gölün kıyısına getirir. Kısrağının tekrar çiftlenmesini beklerken yine aynı at gölden çıkar bu sefer çiftleneceği yerde tayı alıp götürür. Çiftçi belli zaman aralıklarıyla gelir ama ne tayını görür nede gölden çiftleşmek için çıkan atı görür. Bu yüzden o göle at gölü de denir. .Derinliği yer yer 15 metreye yaklaşan gölden sulama amacı ile yararlanılmaktadır.
Bismil halkı Dicle nehrinde her alana bir ad verilmiştir. Ben (Musa ÇELEBİ) küçükken Tepe beldesinde Suya girmek için Dicle nehrine gidiyorduk. Tepe Beldesinin tam karşısındaki ‘GOLA HASPI’ diye bir alan vardır. Oranın ortasına giremiyorduk. Dicle’nin her alanına verilen adda başlı başına bir olay olmuş ki yöre halkı bu alanlara ad vermiştir.
‘GOLA HASPI’ OLAYI:
Rivayetlere göre Tepe Beldesinde Davut AKGÜL’un (Şimdi haca gitmiş, sağ ve Tepe beldesinde ikamet etmektedir.) çok güzel bir atı vardı. O yıllarda kış çok soğuk geçmektedır. Dicle nehri donmuştur. Tepe halkı o zaman Bismil köprüsü olmadığında Çöltepe ye gidip Trene biner ve orda Diyarbakır’a gidip işlerini görmekteydiler.. Dicle Nehri buz tuttuğunda halk Dicle üzerinde yürüyerek gitmekteydi. Davut AKGÜL atıyla Dicle nehri geçmeye çalışır. Tam Dicle nehrin ortasındayken buz kırılır. Ve at suya gömülür. Davut kurtulur. Fakat atı ölür. Atın üzerine ağıtlar yakar. O zamanda beri Diclenin o alanına ‘GOLA HASPI’ AT GÖLÜ denilmektedir.
-İDARİ YAPI,RESMİ DAİRELER,KAMU KURUM VE KURULUŞLAR.İDARİ YAPI : İlk kuruluşunda Dicle Mahallesi adında tek mahallesi olup,1932 yılında Seyithasan Bucağının Bismil’e taşınması ile ilk Nahiye Müdürlüğü kurulmuş oldu.İlk Nahiye Müdürümüz Mustafa ORAL’dır. 1936 yılında İlçe olan Bismil’in ikinci mahallesi 1937 yılında Bulgaristan’dan gelen Soydaşlarımızın ikameti için açılan Altıok Mahallesidir. İlk Belediye Başkanımız ise Bulgaristan’dan gelen bir soydaşımız olan Muharrem AKSOY olup 2010 tarihi itibarı ile son belediye başkanımız Cemile EMİNOĞLU’dır.Daha sonraki yıllarda Bozkurt ve Akpınar adında iki mahalle daha teşekkül etmiştir.Dicle nehirinin 1952 yılında taşması sonucunda Kurtuluş Mahallesi adında yeni bir mahalle daha oluşmuştur.1963Yılında Dicle Nehrinin tekrar taşması ve evleri yıkalan vatandaşlar için Fatih Mahallesi adı altında yeni bir mahalle daha oluşmuştur.Daha sonra İlçeye gelen yoğun göç sonucunda Dumlupınar,Şen Tepe,Esen Tepe,Sanayi,Tekel,Seyran Tepe ve Ulutürk adında yeni mahalleler oluşmuştur.Halen Mahalle sayısı 12 olup,yaşanılan bu göçler karşısında mahalle sayısının artacağı sanılmaktadır.
RESMİ DAİRELER
KAYMAKAMLIK:1936 Yılında ilçe olan Bismil’in daha önce Şimdiki Bakacak köyü olan Seyithasan nahiyesini bağlı olduğu söylenmektedir.Bağlı olduğu ilçenin ise yaşanılan büyük bir su baskını veya doğal bir afet sonucunda haritadan silinen ELMEDİNA olduğu bilinmektedir.Bu ilçenin haritadan silinmesi ile bir müddet BEŞİRİ ilçesine bağlandığı ve tüm nüfus ve tapu kayıtlarının ELMEDİNA’da bulunduğu bilinmektedir.Bu ilçenin tahminen Batman çayı kenarında bulunduğu rivayet edilmektedir.Halen Ergani ilçesinde bulunan Tapu Kadastro Müdürlüğünde eski kayıtlarda bu ilçenin adı geçmektedir.(l800 lü yılların ikinci yarısı)1936 yılında Bakanlar kurulu Kararı ile ilçe olan Bismil’in ilk Kaymakamı Şeref KARAKOYUN’ olup 2010 tarihi itibarı ile İlçemizin Kaymakamı Ali ÇELİK halen görevini sürdürmektedir..
İLÇE JANDARMA TEŞKİLATI- İlçemizde ilk Jandarma teşkilatı 1936 yılında kurulmuş olup,ilk Jandarma Komutanı 2010 yılı itibarı ile hem Garnizon Komutanı ve hem de Birlik Komutanı olarak görev yapan Jandarma Binbaşı Gökhan İNAN'dır. Daha önce Jandarma Teşkilatı şimdiki Hükümet Konağının alt katında görev yapmakta iken,daha sonra bitişiğinde yeni bir bina yapılmış olup 1992 yılına kadar burada hizmet görmüştür.İlçemize Komando Birliğinin gelmesi ile Diyarbakır-Batman Karayolunun Bismil girişinde 1992 yılında yeni ve modern bir hizmet binası açılmıştır.Halen burada İlçemizin güvenliğini büyük bir başarı ile yürütmektedir.İlçe Birlik Komutanlığına bağlı Karakollar: Merkez Karakolu başta olmak üzere Tepe,Ahmetli,Kamışlı,Ambar,Salat ve Kağıtlı Karakolları
EMNİYET TEŞKİLATI İlçemizde ilk Emniyet Teşkilatı uzun yıllar Bismil Belediyesi binasının bir bölümünde görev ifa etmiştir.1936 yılından 1980 yılına kadar Emniyet Komiserliği olarak görev yapan Emniyet Teşkilatımız,1980 yılında Emniyet Amirliği,1989 yılında ise Emniyet Müdürlüğü statüsüne alınmıştır.İlk Emniyet Amirimiz Bülent ORAKOĞLU,İlk Emniyet Müdürümüz ise Mehmet GÜNEŞ’tir.2010 yılı itibarı ile halen görev yapan Emniyet Müdürümüz Akın KESKİN'dır. 1992 yılında Belediye binasının yanında 5 katlı modern bir hizmet binası yapılmış ve halen burada İlçenin asayiş işleri başarı ile yürütülmektedir. BAĞLI BİRİMLER:Merkez Karakolu,Asayiş,TEM,Trafik ve diğer birimler.
-ASKERLİK ŞUBESİ BAŞKANLIĞI-İlçemizde ilk Askerlik Şubesi 1936 yılında Bismil’in ilçe oluşu ile birlikte kurulmuş olup,şimdiki Bozkurt Mahallesinde bulunan ve halen cami olarak kullanılan yerde hizmet vermiştir.İlk Askerlik şubesi Başkanı PiyadeAlbay Şaban DİNÇER 1981 yılında Altıok mahallesinde yeni ve modern bir Askerlik Şubesi kurulmuş olup,İlçenin askere alma işleri büyük bir özveri ile yürütülmektedir.
-TEPE BELDESİ BELEDİYE BAŞKANLIĞI -İlçemizin en eski beldesi olup,kuruluşu Bismil İlçesinden daha eskidir.İlk ismi BEHRAMKİ olup,daha sonra belde yakınlarında bulunan bir tepeden ötürü TEPE adını almıştır. Beldenin Bismil ile bağlantısı 11 km lik bir asfalt yol ile sağlanmaktadır.35 km lik Tepe-Savur karayolunun yapılması ile hem Bismil’in hem de beldenin Mardin ile olan bağlantısı da sağlanacaktır.1992 yılında Belde olan Tepe’nin İlk Belediye Başkanı Sebih SÜMER’DİR.2009 yılında yapılan seçimlerde Ahmet ÇELEBİ beldenin yeni Belediye Başkanı olmuştur.Tepe’nin belde olması ile birlikte beldenin çehresi değişmiş ve modern bir yerleşim alanı olmuştur.
-AMBAR BELDESİ BELEDİYE BAŞKANLIĞI İlçemizin ikinci beldesi olarak 1994 yılında kuruldu.29 Mart 1994 tarihinde yapılan seçimle Belde Belediye Başkanlığına Hüseyin EVCİMEN seçildi.Bu dönemde Ambar Çayı üzerine yeni bir karayolu köprüsü yaptırılmış ve ilçe ile olan bağlantısı sağlanmıştır.Ancak isteğimiz çok eski yıllarda var olduğu tahmin edilen Ambar-Üçtepe köprüsünün bir an önce yapılarak beldenin hem Bismil ile hem de Diyarbakır ile bağlantısının kurulması hem Beldenin ulaşımı,hem de 3000 yıllık tarihin canlandırması açısından çok önemlidir.Bu beldenin yerel halkı göçmen olup,son yıllarda göçmenlerin Anadolu’nun çeşitli il ve ilçelerine gitmesi sonucunda çevre köylerden yeni göçler alması ile nüfusu hızla artmıştır.2009 yılında yapılan seçimde Belde Belediye başkanlığına Fehmi KARDEŞOĞLU seçilmiştir.
SALAT BELDESİ BELEDİYE BAŞKANLIĞI1998 yılında Belde olan Salat,Bismil’in ikinci nahiyesidir.Nahiyelerin kaldırılması ile köy statüsüne alınan bu belde kendi adını taşıyan Salat çayının hemen yanında yer almaktadır.Bu belde Aşağı ve Yukarı Salat olmak olmak üzere iki köye ayrılmıştır.Belde Yukarı Salat’ta olup,Göçmenler tahsis edilmiş bir köydür.Daha önce de belirtildiği gibi göçmenlerin İlçemizi terk etmesi ile komşu köylerden bu yere büyük bir göç gelmiştir.1999 yılında ilk kez yapılan seçim sonucunda Belde Belediye Başkanlığını Faruk İPEKYÜZ kazanmıştır.
-ADLİYE TEŞKİLATI: Adliye Teşkilatı Hükümet Konağı içinde hizmet görmekte olup,Cumhuriyet Baş Savcılısı ile birlikte Cumhuriyet Savcısı,Asliye Ceza,Asliye Hukuk,Kadastro ,Sulh Hukuk,Sulh Ceza Hakimliği ve İcra Tetkik Hakimliği, Hakim ve yeterince memur görev yapmaktadır.Bağlı Birimler:Yazı İşleri Müdürlüğü,İcra Müdürlüğü,Noter,İlçe Seçim Bürosu – Adliye binası Yeni binasına taşınmıştır.
-MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ:Daha önce İlköğretim Müdürlüğü olarak faaliyet gösteren Milli Eğitim Müdürlüğü 1983 yılında çıkarılan bir kanunla İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü olarak değiştirilmiştir.İlçenin Eğitim ve Öğretiminden sorumlu bulunan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne ilk kez Mahmut Nedim IŞIK atanmış olup,bu görevi halen M.Kemal YILMAZ yürütmektedir.İlçemizdeki öğrenci sayısı Köy ve merkez dahil olmak üzere 35 bin civarında öğrenci bulunmaktadır. İlçede son 5 yılda derslik sıkıntısı önemli ölçüde giderilmiştir. Bismil Kaymakamı Ali ÇELİK'ın Eğitim üzerinde durması, Bismil açısında büyük bir avantajdır.
-HALK EĞİTİM MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ: İlçemizde Halk Eğitim Merkezi 1976 yılında açılmıştır.Merkezin amacı Örgün Eğitim dışında kalan vatandaşlarımızın yaygın eğitimden yararlanmasıdır.İlk Halk Eğitim Merkezi müdürümüz Muhsin ÖZDEMİR olup,halen bu kurumun müdürlüğünü 1992’den beri Kaddur AKSOY yürütmektedir.Merkezimizde yaygın eğitimin tüm faaliyetleri yürütülmektedir.
-DEVLET HASTANESİ
-MERKEZ SAĞLIK OCAĞI:
1.NO.LU SAĞLIK OCAĞI:
-İLÇE MÜFTÜLÜĞÜ:
-TARIM VE KÖY İŞLERİ BAKANLIĞI İLÇE MÜDÜRLÜĞÜ:
-MAL MÜDÜRLÜĞÜ
-NÜFUS VE VATANDAŞLIK MÜDÜRLÜĞÜ:
-ÖZEL İDARE MÜDÜRLÜĞÜ:
-YAPRAK TÜTÜN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ (ÇOK AMAÇLI TOPLUM MERKEZİ OLUYOR)
-PTT MÜDÜRLÜĞÜ:
-TEDAŞ ŞUBE ŞEFLİĞİ:
-T.C.ZİRAAT BANKASI MÜDÜRLÜĞÜ:
-T.HALK BANKASI MÜDÜRLÜĞÜ:
-İŞ BANKASI MÜDÜRLÜĞÜ:
-TMO AJANS MÜDÜRLÜĞÜ:
DİĞER KURULUŞLAR:
-TARIM KREDİ KOOPERATİFİ MÜDÜRLÜĞÜ:
-ESNAF VE SANATKARLAR KOOPERATİFİ:
-ESNAF-KEFALET SANDIĞI BAŞKANLIĞI:
-KÜÇÜK SANAYİ SİTESİ KOOPERATİFİ BAŞKANLIĞI:
-ZİRAAT ODASI BAŞKANLIĞI:
4-EĞİTİM
MESLEK YÜKSEK OKULLARI:Bismil Meslek Yüksek Okulu:1991 yılında Dicle Üniversitesine bağlı olarak İlçemizde kurulan Bismil Tarım Araçları ve Makinaları Meslek Yüksek Okulu bir müddet Dicle Üniversitesi Kampüsü içerisinde eğitim-öğretim verdikten sonra 1993 yılında İlçemizde kendilerine tahsis edilen bir binada geçici olarak Eğitimine başlamıştır.Açılan bu Meslek Yüksek Okulu İlçenin Eğitimine büyük bir katkıda bulunduğu gibi.GAP’a yönelik olarak ta açılan Meslek Yüksek Okulu Çiftçilerimize da büyük yararlar sağlamıştır.Halen okulda eğitim öğretim görmektedir.Tek dileğimiz bir an önce yüksek Okulumuzun kendi binasına sahip olması ve ileride oluşturulacak Ziraat Fakültesinin ilk nüvesini oluşturmasıdır.
BİSMİL’İN GELİŞMESİ LAZIM
Yine yapılan araştırmada İlçemiz henüz 1940 ların kültürünü yakalayamamıştır.Çünkü o tarihlerdeki kültürel çalışmalar şimdikinden çok daha gelişmişti.1940-60 tarihleri arasında İlçemizde 2 adet sinema salonu,Tiyatro ekibi,Kütüphane,Halk Evleri mevcut olup,her yıl çeşitli Festivaller düzenlenirdi.Bu festivallerde yerli halk çeşitli tiyatro oyunlarını sergiler,mehter takımı marşlar çalar,çeşitli yarışmalar düzenlenirdi.Bu yarışmaların en önemlisi At Yarışları idi.Şimdiki Cumhuriyet İlköğretim Okulunun arkasında kalan yer,Koşu yolu olarak kullanılmakta idi.Bu festivaller süresince panayırlarda ip cambazları ve sihirbazlar hünerlerini sergilerdi. En önemli festivallerden biri” En İyi Merkep Yetiştirme”festivali idi.Bismil’in o zamanki sembolü olan iri beyaz eşekler çok meşhur olup,yerel dilde bunlara Şamam Eşeği adı verilirdi.Günümüzde bu eşeklerin nesli tükenmiş olup,zamanın en iyi taşıma ve ulaşım araçları idi.Bu gün bu eşeklerin yerlerini son model Mersedesler ve Opeller, passatlar almıştır.Okullaşma oranının çok yetersiz olmasına karşılık(Belirtilen yıllarda İlçemizde tek İlkokul ve tek Orta okul bulunmaktaydı.)okuma yazma oranı çok yüksekti.Her evin bahçesi olup,bu bahçelerde renk renk gül ve süs bitkileri ve her çeşit meyve ağaçları bulunurdu.O tarihlerde hiçbir evin bahçe duvarı yoktu.Bunun yerine bahçe duvarları güller veya bir çeşit dikenli bitkilerle kapatılırdı.
Gelenek ve Göreneklerimiz: 1-Düğünlerimiz; 2-Nişan ve Sünnetler: 3-Taziyeler: 4-Bayram Ziyaretleri
Bismil ikinci sorunu Taziye evlerinin olmayışı, Tepe beldesinde üç taziye evi olduğu düşünüldüğünde bu Bismil için bir eksikliktir. Bismil Belediye Başkanı Cemile Eminoğlu ve Bismil Kaymakamı Ali ÇELİK'ın bu konuya eğilmelerini bekliyoruz.
Bitki örtüsü:İlçemizde orman bulunmamaktadır.Yer yer yabani ağaçlara rastlamak mümkündür.Genellikle su kenarlarında söğüt ve sazlıklar bulunmaktadır.Her nedense bir türlü ağaçla aramız düzelmemiştir.Ancak çok eski tarihlerde İlçemizin sık ormanlarla kaplı olduğu bilinmektedir.En çok rastlanan ve çabuk büyüyün ağaç cinsleri dut,akasya ve kavaktır.1930-40 yılları arasında İlçemizde İpek böcekçiliğinin yapıldığı büyüklerimiz tarafında söylenmektedir.Hatta şu anda bile dut ağaçlarının çokluğu bunu kanıtlamaktadır.1996 yılında Bismil Meslek Yüksek Okulu ile Dicle Üniversitesinin iş birliği ile geçmiş yıllarda yapılan İpek Böcekçiliğini canlandırmak için Dicle nehiri kenarında 50 dönümlük bir yerde İpik Böceği için binlerce dut ağacı ekilmesine rağmen gerekli koruma yapılmadığından şimde yerlerinde yeller esmektedir. Bismil acilen Ağaçlandırmalı bu konuda Belediye başkanımıza çok iş düşmektedir. kaymakamımız ve Milli Eğitimde okullarda ağaçlandırma faaliyetleri artırmalı, çocuklarımıza ağaçlandırmanın önemi üzerinde durulmalıdır.
Yapılaşma:Genelde Bismil’e özgü yapılar, kerpiçten ve tek katlı binalardır.Her evin mutlaka bir bahçesi olup,bu bahçelerde mutlaka her çeşit meyve süs bitkileri bulunur.Sokaklar her 100 metrede bir,dört yolla kesişir.Ancak son yıllardaki çarpık kentleşmeden ilçemizde nasibini almıştır.Bu çarpık kentleşme neticesinde Diyarbakır’a özgü ÇIKMAZ SOKAKLAR ilçemizde de oluşmuştur.Bismil artık yayılabileceği kadar yayılmış olup,Dicle nehirinin diğer yakasına da taşmıştır.Yayılma bittiğinden şimdilik ilçemiz yükselmeye başlamıştır.Özellikle Altıok mahallesi 6,7 katlı modern binalarla dolmuştur.Buradaki yükselme bittiğinde sıra Fatih,Kurtuluş,ve Bozkurt Mahalelerine gelecektir.Yeni oluşan Sanayi,Tekel Esen tepe,Şentepe,Seyrantepe mahalleleri maalesef İmara uygun yapılmadığından Cadde ve sokakla yetersizdir. Bismil belediyesinin en büyük eksiği İmara önem verilmemesidir. Altıok mahallesinde ne çocuk parkı yeri var. nede araba yeri kalmıştır. her yer beton yığını, yer yokki ağaç ekilsin. işte zamanında Altıok mahallesinede, Belediyede çalışan sorumluların imara uygun olmayan yapılara göz yumması, Bismil Altıok mahallesini mahvetmiştir. Bu bir dönem belediye başkanların değil 3-4 dönem belediye başkanlığı zamanında olmuştur. Umudumuz artık belediyenin diğer mahallere çarpık yapılaşmaya izin vermemesidir. yoksa halka karşı cevabını veremezler.
Çalışma hayatı ve Yaşayış.6-EKONOMİK YAPI:a)-Tarım :İlçenin ana geçim kaynağı Tarımdır.İlçenin ekilebilirlik tarım arazisi açısından Diyarbakır İlinin en büyük İlçesi olan Bismil’de genellikle hububat ekimi yapılmakla birlikte son yıllarda enerji imkanları sağlanması ve çevrede yapılan barajlardan dolayı,başta pamuk olmak üzere diğer endüstri bitkilerinin ekimi çok geniş alanlara yayılmıştır. Hububat ekiminin verimi genellikle yağışlara bağlı olduğundan yağışlı geçen yıllarda ürün rekoltesinde büyük artış görülmektedir.Son yıllarda sulu tarımda büyük artış gözlenmekte ve sondajlarla sulama yapılamakta ve Çukurova’ya rakip olacak şekilde pamuk rekoltesi gözle görülür biçimde artmıştır.Ancak buna paralel olarak Tekstil alanında iş yapacak sanayi tesisleri bulunmamaktadır.Ham madde yönünden oldukça zengin olan İlçemizde bu tür sanayi tesislerinin yapılması teşvik edilmelidir.
TURİZM;a)-Turistik Yerler:İlçemizin kayda değer turistik yerleri yoktur.Dicle kenarında zamanın Kaymakamı tarafından yapılan ve halen adı Kaymakam Havuzu olarak tanımlanan bir mesire yerimiz bulunmaktadır. Ayrıca Dicle nehrin yanında Dicle mahallesinde imar dışındaki bulunan binaların yerine dinleme , futbol sahası, havuz, çay bahçesi gibi gerekli işletmeler yapıldığı takdirde komşu il ve ilçelerden bile buraya gezi için geleceği ve ilçemizin ekonomisine büyük katkıda bulunacaktır.Bu tesislerde yüzme havuzu,aile için dinlenme tesisleride mevcut olacaktır. Dicle nehrinin yanında belediyenin yaptığı ağaçlandırma çok güzel olmuş. Dicle nehrin yanında sosyal faaliyetlerin çoğalması, dinlenme yeri olması Bismil için çok güzel olacaktır. Belediye Başkanımızdan bunu bekliyoruz.
Tarihi Eserler :BİSMİL’DE BULUNAN TARİHİ ESERLER:Bismil’de bulunan en önemli tarihi eserler genellikle çeşitli yerlere dağılan HÖYÜK’ler den oluşmaktadır.Bunların en önemlileri: ÜÇTEPE,TEPE,SULAKTEPE,KORUKÇU TEPESİ,BABAHAKİ TEPESİ,ÇÖLTEPE, KOĞU TEPESİ,ARAP TEPESİ ve ŞENGERNEYRA TEPESİ TEPE ZİYARET TEPESİ bulunmaktadır.
Musa ÇELEBİ Bismil Anadolu Ajansı Muhabiri Tel: 0532 205 6493
