Okul öncesi çocukların fiziki muayene ve laboratuvar testleri hakkında bilgilendirmelerde bulunan uzmanlar, bu dönemde çocukların ayrıntılı bir fiziki muayene ile boy, kilo ve tansiyon ölçümlerinin yapılması gerektiğini belirtiyor.
Diyarbakır Memorial Dicle Hastanesi Biyokimya Bölümü'nden Uzm. Dr. Servet Külahçıoğlu, bunların dışında çocukların okula başlamadan önce göz muayenesinden geçmesi ve bebekken yapılan işitme testinin tekrarlanması gerektiğini söyledi.
Çocuklara yönelik sağlam çocuk takipleri, büyüme ve gelişmenin izlenmesi, mevcut ya da oluşabilecek hastalıkların önceden tespit edilmesinin önemli olduğunu anlatan Külahçıoğlu, "Bu sağlam çocuk takiplerinden birisi mutlaka okul öncesi dönemde yapılmalıdır. Okul öncesi sağlam çocuk takibinde çocuklar ayrıntılı bir fiziki muayene ile değerlendirilmeli; boy, kilo ve tansiyon ölçümleri yapılmalıdır. Bazen sadece muayene bile olabilecek birçok hastalık hakkında bize ipucu verebilir. Yine bu takiplerin bir parçası olan laboratuvar testleri ile gelişebilecek çeşitli hastalıklar, sakatlıklar, büyüme ve gelişme geriliği, erken puberte gibi durumlar erkenden tespit edilebilir ve gerekli önlemler alınabilir." dedi.
Bütün bu işlemlerin yapılması sonucunda çocukların, yoğun geçecek eğitim ve öğretim dönemine sağlıklı bir şekilde başlayacaklarını ifade eden Külahçıoğlu, okul öncesi dönemde yapılması gereken laboratuvar testlerini şöyle sıraladı:
Kansızlık veya demir eksikliği için tam kan tahlili: Kansızlık veya demir eksikliği için tam kan tahlili ve kan demir düzeyi ölçümü yapılmalıdır. Kansızlık saptanırsa ileri tetkikler gerekebilir. Bu tetkikleri her yıl okul öncesi dönemde tekrarlamakta fayda vardır. Çünkü kansızlık veya demir eksikliği çocukta halsizlik, dikkat eksikliği ve algılama bozukluğuna neden olarak okul başarısını ve yaşantısını kötü yönde etkileyebilir. Ayrıca, yapılacak birtakım kan tahlili; enfeksiyon, lösemi gibi birçok önemli hastalık için de uyarıcı olabilir.
İdrar tahlili: Okul öncesi dönemde var olabilecek bir idrar yolu enfeksiyonunu veya diyabet gibi metabolik bir olayı saptamak için mutlaka tam idrar tahlili ile idrarın biyokimyasal ve mikrobiyolojik olarak analiz edilmesi gerekir. Eğer idrar yolu enfeksiyonu saptanırsa ileri tetkik olarak idrar kültürü yapılır. Saptanan idrar yolu enfeksiyonu ve etkeni tedavi edilir, böylelikle böbreklerde oluşabilecek ileri bozukluklar önlenmiş olur.
Kan kolesterol ve lipid düzeyi ölçümü: Ailesinde koroner kalp hastalığı olan çocuklarda 2 yaşından sonra yılda bir kez, aile öyküsü olmayan çocuklarda ise okul öncesi dönemde kolesterol ve lipid düzeylerine mutlaka bakılmalıdır. Total kolesterol 200 mg/dl üzerinde ise ileri tetkikler yapılarak çocuk takibe alınmalı ve diyeti, aktivitesi, hayat tarzı düzenlenmelidir. Düzenlenen diyetin korunması için de okul yönetiminden yardım istenmelidir.
Hepatit testleri: Okul öncesi dönemde, yeni doğan döneminde hepatit aşısı yapılmış olsa bile HBsAg ve Anti HBs tahlilleri yapılarak, bağışıklık ve aşılama durumu kontrol edilmelidir. Sonuca göre aşı tekrarı gerekebilir.
Dışkıda parazit aranması: Okul öncesi dönemde dışkıda parazit araması da mutlaka yapılacak testlerden biridir. Parazitler çocuklarda halsizlik, dikkatsizlik, iştahsızlık ve kansızlığa neden olarak okul başarısını ve okul yaşantısını olumsuz etkileyebilir.
Açlık kan şekeri ölçümü: Aşırı kilolu çocuklarda şeker hastalığı açısından kan şeker düzeyleri ölçülmelidir.
Tiroid hormonları ölçümü: Tiroid bezinin normalden az ya da çok çalıştığı durumlarda çocuklarda değişik belirtiler oluşur ve çocuğun okul başarısı etkilenir, hayatı zorlaşır. Bu nedenle okul öncesi dönemde tiroid hormon düzeyleri ölçülerek, tiroid bezinin normal çalışıp çalışmadığı tespit edilmeli ve gerektiğinde düzenleyici tedaviler başlanmalıdır.
Büyüme hormonları ölçümü: Büyüme geriliği ya da erken ergenlik belirtileri olan çocuklarda büyümeyi ve ergenliği etkileyebilecek hormon düzeyleri ölçülmelidir.
Kan kurşun seviyesi: Hava kirliliğinin yoğun olduğu yerlerde ve sanayi bölgelerinde yaşayan çocuklarda kan kurşun seviyesi ölçülmelidir.
