Yatırımların, ekonomik ve sosyal açıdan daha az gelişmiş illere yönlendirilerek bölgesel gelişmişlik farkının azaltılması ve cari açıkla mücadele amacıyla, yatırımlardaki devlet katkısının artırılmasını öngören yeni teşvik yasası sayesinde girişimciler, Diyarbakır'a yoğun talep gösterdi.
Teşvik uygulamasından faydalanmak için 150'yi aşkın girişimci Diyarbakır OSB'de fabrika kurmak için başvuruda bulundu ancak OSB'de boş yer bulunmadığı için bu kişilere parsel tahsisi yapılamadı. Mevcut OSB'ye ilave arsa dahil etme çalışmalarının da henüz sonuçlanmaması üzerine OSB yönetimi, girişimcilere kısa sürede tahsis yapmak için girişim başlattı. Çalışmalar sonucunda, mevcut küçük kapasiteli fabrikaların kullanılmayan bölümünün yeni yatırımcılara tahsis edilmesi kararlaştırıldı.
"Uzlaşamazsak tapu iptali davası açacağız"
Vali Mustafa Toprak, 532 hektar büyüklüğündeki OSB'nin 328 hektarının 10, 20, 30 ve 40'ar dönümlük alanlar şeklinde yaklaşık 205 sanayi parseli olarak düzenlenerek, yatırımcıya tahsis edildiğini söyledi.
Bu alanlarda kurularak üretime geçen fabrikalarda toplam 3 bin 500 işçinin çalıştığını bildiren Vali Toprak, bu kadar büyük sanayi alanında 3 bin 500 kişinin istihdam edilmesinin yetersiz olduğunu bildirdi.
Toprak, bunun en büyük nedeninin o dönemde yatırımcıya taahhüt alınmadan arsa tahsisi yapılmasının olduğunu, bunun sonucunda da 20-30 dönüm büyüklüğündeki alanlarda 750 metrekare kapalı alana sahip üretim tesislerinin kurulduğunu kaydetti.
Kapalı alanı küçük tesislerdeki işçi sayısının da doğal olarak düşük olduğunu vurgulayan Toprak, şöyle konuştu:
“10 dönümlük alanda en az 6-7 bin metrekare kapalı alan oluşturulması lazım. Ancak bakıyoruz 20 dönüm alanda kurulan kapalı alanın büyüklüğü sadece 750 metrekare. Bununla bir yere gidilmesi mümkün değil. Karacadağ Kalkınma Ajansı ile çalışma başlattık ve tek tek üretim tesislerini inceliyoruz. İkazlar yapılmasına rağmen gelişme olmayanların yerlerini iptal ediyoruz. Tapusu verilmemiş yerlerle ilgili çalışma sürüyor. 20 dönüm yer tahsis edilmiş ancak 750 metrekare alan yapmış firmanın yatırımına saygı duyacağız. Ancak 20 dönümün 10-15 dönümünü ifrazla alıp başka yatırımcıya vereceğiz. 20 dönümde 750 metrekare tesise sabretmek mümkün değil. OSB üretim yeridir. Sanayi parseli olarak oluşturulan bir yer spekülatif amaçlı asla kullanılamaz, asla devredilemez. Tapusu verilen ancak 10-20 dönüm üzerine bin metrekare yapılan yerler var. Kusura bakmasınlar taahhütlerini yerine getirmelerini isteyeceğiz. Yer çok büyükse de onlara uzlaşmaya çalışacağız. Uzlaşamazsak tapu iptali davası açacağız. Neden çünkü sanayi parseli yerimiz yok. 150'yi aşkın girişimci bizden yatırım için yer istiyor. Bu sorunu çözmemiz lazım. Bu girişimcilerimiz nitelikli yatırım seçeneğiyle geliyorlar.”
“40 fabrika kurulur”
Diyarbakır Organize Sanayi ve İş Adamları Derneği (DOSİAD) Başkanı Aziz Özkılıç ise, yeni çıkarılan teşvik yasasının Diyarbakır'a büyük yatırım avantajı sağladığını, bu nedenle çok sayıda girişimcinin yatırım yapmak için başvuruda bulunduğunu söyledi.
Ancak mevcut OSB'de yer bulunmadığı için bu girişimcilerin taleplerinin karşılanamadığını, OSB'ye ilave alan dahil etmek için bir süre önce başlattıkları çalışmaların ise sürdüğünü kaydeden Özkılıç, şöyle konuştu:
“Yeni teşvik uygulamasında OSB'de 2013 yılı sonuna kadar yatırıma başlayan girişimcilere büyük avantaj sağlıyor. Bu nedenle girişimciler kısa zamanda yer tahsisi talebinde bulunuyor. Bu talepleri karşılayamazsak girişimciler başka illerde yatırım yapmaya yönelebilir. Bu sıkıntının çözümü için valilik, OSB yönetimi, sivil kuruşlar ve girişimciler başta olmak üzere ilgili tüm taraflar bir araya geldi. Toplantıda, OSB'de yeni yatırımların kurulması için mevcut fabrikalarda kullanılmayan alanların alınıp, yeni girişimcilere tahsis edilmesi alternatifi geliştirildi. Bu kararı kısa sürede yatırımların gerçekleşmesi için aldık. Fabrikalarda kullanılmayan fazla alanları boşa çıkarmalıyız. Çünkü acil yatırıma ihtiyacı olan bir kentiz. Mevcut fabrikalardaki boş alanları yeni yatırımcılara verirsek 40 yeni fabrika kurulur. Bu fabrikalarda en az 1000 kişiye istihdam sağlar. Yerinde bir karardır. Ancak bizim bu konudaki sıkıntımız ilave alanın yatırımcılara sunulmasıyla tamamen son bulur.”
“Bürokrasi geciktiriyor”
OSB Yönetim Kurulu Başkan Vekili Beşir Yılmaz ise yeni teşvik uygulaması nedeniyle aralarında büyük firmaların da bulunduğu 150'yi aşkın yatırımcının kendilerinden yer talep ettiğini söyledi. Ancak OSB'de yer kalmadığı için talepleri geri çevirmek zorunda kaldıklarını bildiren Yılmaz, bu sıkıntının giderilmesi için alternatif geliştirdiklerini kaydetti.
OSB'de 180 fabrikanın faaliyette olduğunu, 25 fabrikanın yapımının ise sürdüğünü anlatan Yılmaz, şöyle konuştu:
“Talepleri karşılamak için mevcut fabrikaların bünyesinde yer alan ancak değerlendirilmeyen boş alanları alarak, yeni yatırımcıya sunacağız. Bunun yanı sıra 3 bin 200 dönüm büyüklüğündeki alanın, OSB'ye ilave edilmesi çalışmamızı tamamladık ve bakanlığa gönderdik. Ancak bürokrasi geciktiriyor. Buna bir anlam veremiyoruz. Biz yatırıma aç bir kentiz. Bu kadar talep varken, bu alanı kısa sürede OSB'ye dahil edip, yatırıma açmalıyız. Çünkü yatırımcıların teşvikten yararlanabilmesi için 2013 yılı içerisinde OSB'deki yatırımlarına başlama zorunluluğu var. Bu konuda yetkililerden destek bekliyoruz.”
