Bismil ilçesindeki tezgahlarda dokunan saf ipek halıların tamamı, aralarında ABD, Japonya, Avustralya ve Fransa'nın da bulunduğu 20'yi aşkın ülkeye ihraç ediliyor.
Yaklaşık 16 yıldır Diyarbakır ve ilçelerinde halı üretim faaliyeti yürüten Kayseri merkezli Fırat Halıcılık firmasının, Bismil Halk Eğitim Merkezi işbirliğiyle ilçe merkezi ve bazı köylerde açtığı toplam 16 kursta 205 genç kız istihdam ediliyor. Genç kızların ağırlıklı olarak ünlü ressamların tablolarını birebir dokuduğu ''tablo halı'' olarak tanımlanan küçük ebattaki saf ipek halılar, dış pazarda büyük ilgi görüyor.
İlçede giderek yayılan ve ciddi bir istihdam alanı oluşturan halı kursları, genç kızlara kendi ayakları üzerinde durmalarını sağlarken, eğitim faaliyetleriyle de kızların geleceğe daha güvenle bakmalarına zemin hazırlıyor.
Kaymakam Harun Başıbüyük AA muhabirine yaptığı açıklamada, kurslara devam eden genç kızların, aile ekonomilerine ciddi katkıda bulunduğunu, kızların el becerilerine bağlı olarak ortalama aylık 500-600 lira kazandığını söyledi.
Bazı ailelerden 3-4 kişinin çalıştığını, kurslarda ayrıca okuma yazma ve aile içi seminer gibi çeşitli eğitimlerin verildiğini bildiren Başıbüyük, ''Yapılan protokol kapsamında, malzemeler ve kursiyerlerin parasını özel sektör veriyor. Usta öğretici ise Halk Eğitim Merkezince görevlendiriliyor. Halıların tamamı yurt dışına gönderiliyor. Sipariş üzerine, el dokuma ve ipekten yapılıyor. Bismil'in ipek halı üretim merkezi olmasını istiyoruz. Talep olması halinde her birime kurs açacağız'' dedi.
Bismil Halk Eğitim Merkezi Müdürü Osman Günseven de ilçede pek bilinmemesine rağmen yaklaşık 15-20 yıldır halı dokuma işinin yapıldığını belirterek, ''5'i ilçe merkezi, 3'ü köylerimizde toplam üzere 8 birimde faaliyet gösteriyoruz. Her birimde de 2'şer kurs var. 16 kurs merkezinde toplam 205 kızımız çalışıyor'' diye konuştu.
Kızların hem aile hem de ülke ekonomisine katkıda bulunduğunu, kurslarda ayrıca okuma yazma ile bilgisayar kursları da düzenlediklerini anlatan Günseven, genç kızların eğitimlerine devamlarını da sağladıklarını kaydetti.
Günseven, kurslarda verilen çeşitli eğitimler sayesinde genç kızların birbirleriyle iletişim kurmaları ve etkileşmelerinin sosyal yapıyı da güçlendirdiğini vurgulayarak, ''Kızlarımız ailelerine katkıda bulundukları için çok mutlu. Diğer köylerimizden de halı kursu açılması için yoğun talep alıyoruz. Sadece Mirzabey köyünde 30 tezgahta 40'ın üzerinde öğrencimiz çalışıyor'' dedi.
4 kız kardeş aynı kursta
Mirzabey köyündeki kursta, 4 kız kardeş aynı tezgahta halı dokuyor. Kardeşleri adına konuşan Müşerref Çiçekliyüz, kardeşleri Rukiye, Hamdiye ve Saliha ile halı dokuduklarını söyledi. Geçimlerini temin etmek için daha önce pamuk tarlasında çalıştıklarını anlatan Çiçekliyüz, ''Maddi durumumuz kötü olduğu için buraya geldik. 8 kardeşiz. Babamız vefat etti. Buradan kazandığımız parayla ailemizi geçindiriyoruz. Hem çalışıyoruz hem de açık liseyi okuyoruz'' dedi.
Leonardo da Vinci'nin ''Hazreti İsa'nın Son Akşam Yemeği'' eserini halıya dokuyan Şükran Çiçekliyüz de, tablo halıyı 5 ayda bin 100 ilmek atarak tamamladığını ifade ederek, dokuduğu halının güzelliğinin kendisini sevindirdiğini söyledi.
Açık Lise 2. sınıf öğrencisi Fatime Korlak ise çalıştığı için mutlu olduğunu, okulunu bitirip anaokulu öğretmeni olmayı istediğini dile getirdi.
Mirzabey Köyü Muhtarı Memduh Ocakhan da, 180 haneli ve bin 330 nüfuslu köylerinde, genç kızların halı örerek ailelerine ciddi katkı sunduğunu belirterek, eskiden kızların erkeklerle konuşmasının bile ayıp karşılandığını, bu anlayışın değiştiğini bildirdi.
''Diyarbakır bir huzur şehri''
Fabrikaları Kayseri'de bulunan Fırat Halıcılık'ın Müdürü Ali Pürnek, 16 yıldır bölgede faaliyet gösterdiklerini, bu sürede en küçük bir sıkıntıyla karşılaşmadıklarını vurguladı ve ''Diyarbakır bir huzur şehri. İnsanlar çok cana yakın. Kızlarımız anlayışlı ve çok zeki'' dedi.
Diyarbakır ve ilçelerinde toplam 700 tezgah ile 3 bin kursiyerin bulunduğunu anlatan Pürnek, üretimlerinin tamamını yurt dışına gönderdiklerini belirterek, şöyle dedi:
''Biz burada tamamen katkısız ipek halı üretiyoruz. En büyük pazarımız ABD, Avrupa ülkeleri ve Japonya'dır. Fabrikamız Kayseri'de, ihracat merkezimiz ise İstanbul'da bulunuyor. Diyarbakır'a 16 yıl önce geldik. Bugüne kadar hiç bir olumsuzlukla karşılaşmadık. Diğer yatırımcıların da gelmesini, her bir firmanın en az bir kolunun Diyarbakır'da olmasını çok isterim.''
Pürnek, ortalama 20 çeşit saf ipek halı ürettiklerini, halıların 3 ila 25 bin liradan alıcı bulduğunu bildirdi. Atölyelerde dokunan halıların Kayseri'deki fabrikada çeşitli işlemlerden geçtikten sonra yurt dışına ihraç edildiğini kaydeden Pürnek, ''Biz 4 yıldır ipek halı üretiminde 'İpek Halı Oskarı' olarak tabir edilen dünya birinciliği ödülümüz var. Amacımız bu yıl da birinciliği Bismil'deki tezgahta dokunan halıyla almak. Bunun için hazırlıklarımızı sürdürüyoruz'' diye konuştu.
